No passado dia 15 de Outubro de 2017, Portugal ardeu de uma forma como nunca se tinha visto: em pouco mais de 1 dia terão ardido cerca de 200 mil hectares, ou seja, mais de 2% da área do país. Ou será que... foram mais de 300 mil hectares?
Vamos por partes. Hoje, 9 de Dezembro de 2017, passados quase dois meses, as estimativas europeia (dada pelo
EFFIS) e portuguesa (
relatório provisório de 1 Jan a 30 Out do ICNF) para a área ardida em todo o ano de 2017 em Portugal diferem em mais de 120 mil hectares:
- 563 938 hectares (EFFIS, da União Europeia)
- 442 418 hectares (ICNF, de Portugal)
O número do EFFIS pode ser confirmado no
site, clicando no botão "S.T." (
Seasonal Trend), e escolhendo Portugal:
 |
Área ardida em Portugal segundo o EFFIS (imagem de 9/12/2017). |
O número do ICNF pode ver-se no respectivo
site:
 |
Área ardida em Portugal segundo o site do ICNF (imagem de 9/12/2017). |
Como o ICNF cita os números do SGIF, o valor acima já está desactualizado, sendo hoje de "472 030.937" hectares (nas últimas semanas o número tem variado entre os 470 mil e os 500 mil hectares - as aspas pretendem indicar que o número não devia ser apresentado com tanta "precisão aparente", sobretudo quando tem variado tanto ao longo das últimas semanas):
 |
Área ardida em Portugal segundo o SGIF (imagem de 9/12/2017). |
É assim previsível que o número do próximo relatório do ICNF venha a ser corrigido para um valor superior, reflectindo o valor do
SGIF. Mas será que valor do SGIF está correcto?
O gráfico do SGIF é parecido com o do EFFIS até ao início de Outubro (onde o EFFIS indica 248 661 hectares de área ardida até 7 de Outubro e o SGIF "255 011.009" hectares na semana correspondente, a nº 40). O que mais surpreende é a área ardida a partir daí. Essa subida é de:
- 315 277 hectares no gráfico do EFFIS
- 217 019.92 hectares no gráfico do SGIF.
Ou seja,
o EFFIS apresenta há já muito tempo uma estimativa para a área ardida após 7 de Outubro que é cerca de 100 mil hectares superior à que o SGIF tem vindo a apresentar (quase 50% mais). Esta diferença de estimativas é muito significativa e mantém-se há várias semanas sem explicação por parte do ICNF/SGIF nos respectivos sites. Os meios de comunicação social e a comunidade científica não têm comentado esta diferença e assim ela tem-se vindo a manter, arrastando-se no tempo sem explicação, potencialmente influenciando a percepção que os poderes públicos e o público em geral têm da catástrofe de 15 de Outubro, com implicações possíveis no montante de ajuda necessária e nos recursos que as autoridades disponibilizam para acudir às populações afectadas.
É urgente a que se responda com precisão à pergunta: que área ardeu nos incêndios de 15 de Outubro de 2017?
No site do EFFIS é possível criar um mapa com as áreas ardidas depois de 7 de Outubro (exclusive) carregando no botão "B.A.L." (Burnt Area Locator):
Este mapa não difere muito do
mapa apresentado pela RTP em 18/19 de Outubro, embora se verifiquem algumas diferenças (por exemplo a versão actual inclui os incêndios no concelho de Braga). Uma tabela com as estimativas de área ardida pode também ser obtida no EFFIS:
Data de
início |
Data de fim |
Área ardida (hectares) |
Região |
05/12/2017 |
05/12/2017 |
68 |
Minho-Lima (PT) |
22/11/2017 |
26/11/2017 |
33 |
Minho-Lima (PT) |
21/11/2017 |
26/11/2017 |
31 |
Minho-Lima (PT) |
20/11/2017 |
21/11/2017 |
32 |
Dao-Lafoes (PT) |
19/11/2017 |
19/11/2017 |
36 |
Douro (PT) |
18/11/2017 |
19/11/2017 |
119 |
Dao-Lafoes (PT) |
18/11/2017 |
19/11/2017 |
32 |
Douro (PT) |
17/11/2017 |
19/11/2017 |
156 |
Entre Douro e Vouga (PT) |
09/11/2017 |
28/10/2017 |
44 |
Regiao Autonoma da Madeira (PT) |
29/10/2017 |
29/10/2017 |
35 |
Tamega (PT) |
28/10/2017 |
29/10/2017 |
35 |
Dao-Lafoes (PT) |
27/10/2017 |
29/10/2017 |
34 |
Douro (PT) |
25/10/2017 |
23/10/2017 |
40 |
Baixo Vouga (PT) |
17/10/2017 |
23/10/2017 |
974 |
Beira Interior Norte (PT) |
17/10/2017 |
22/10/2017 |
208 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
2179 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
1077 |
Tamega (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
866 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
20/10/2017 |
766 |
Cavado (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
393 |
Baixo Mondego (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
377 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
375 |
Grande Porto (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
342 |
Medio Tejo (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
265 |
Minho-Lima (PT) |
16/10/2017 |
20/10/2017 |
204 |
Beira Interior Norte (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
153 |
Grande Porto (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
150 |
Baixo Vouga (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
134 |
Oeste (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
131 |
Douro (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
125 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
124 |
Pinhal Litoral (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
106 |
Douro (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
98 |
Tamega (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
87 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
16/10/2017 |
20/10/2017 |
85 |
Cavado (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
84 |
Grande Porto (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
78 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
73 |
Dao-Lafoes (PT) |
16/10/2017 |
16/10/2017 |
65 |
Pinhal Interior Sul (PT) |
16/10/2017 |
23/10/2017 |
64 |
Ave (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
62 |
Minho-Lima (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
39 |
Tamega (PT) |
16/10/2017 |
22/10/2017 |
38 |
Beira Interior Sul (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
64321 |
Pinhal Interior Norte (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
34844 |
Pinhal Interior Sul (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
24183 |
Baixo Mondego (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
18900 |
Pinhal Litoral (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
10701 |
Serra da Estrela (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
9881 |
Dao-Lafoes (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
8424 |
Serra da Estrela (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
8253 |
Entre Douro e Vouga (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
4809 |
Beira Interior Norte (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
2297 |
Beira Interior Norte (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
2051 |
Beira Interior Norte (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
1657 |
Beira Interior Sul (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
982 |
Minho-Lima (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
887 |
Tamega (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
665 |
Beira Interior Norte (PT) |
15/10/2017 |
20/10/2017 |
624 |
Minho-Lima (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
611 |
Dao-Lafoes (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
504 |
Baixo Mondego (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
347 |
Minho-Lima (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
204 |
Oeste (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
197 |
Cavado (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
179 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
166 |
Cavado (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
158 |
Tamega (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
135 |
Grande Porto (PT) |
15/10/2017 |
23/10/2017 |
124 |
Ave (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
117 |
Grande Porto (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
55 |
Grande Porto (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
54 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
44 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
35 |
Minho-Lima (PT) |
15/10/2017 |
22/10/2017 |
35 |
Ave (PT) |
15/10/2017 |
24/10/2017 |
34 |
Grande Lisboa (PT) |
14/10/2017 |
23/10/2017 |
67521 |
Pinhal Interior Norte (PT) |
14/10/2017 |
23/10/2017 |
4268 |
Beira Interior Norte (PT) |
14/10/2017 |
22/10/2017 |
3893 |
Minho-Lima (PT) |
14/10/2017 |
22/10/2017 |
1818 |
Ave (PT) |
14/10/2017 |
22/10/2017 |
1623 |
Dao-Lafoes (PT) |
14/10/2017 |
23/10/2017 |
462 |
Cavado (PT) |
14/10/2017 |
22/10/2017 |
145 |
Ave (PT) |
14/10/2017 |
23/10/2017 |
109 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
14/10/2017 |
22/10/2017 |
72 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
13/10/2017 |
17/10/2017 |
9436 |
Dao-Lafoes (PT) |
13/10/2017 |
23/10/2017 |
895 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
13/10/2017 |
12/10/2017 |
116 |
Douro (PT) |
13/10/2017 |
23/10/2017 |
69 |
Douro (PT) |
13/10/2017 |
23/10/2017 |
56 |
Douro (PT) |
13/10/2017 |
23/10/2017 |
47 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
12/10/2017 |
23/10/2017 |
1322 |
Tamega (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
516 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
353 |
Dao-Lafoes (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
145 |
Dao-Lafoes (PT) |
12/10/2017 |
12/10/2017 |
48 |
Tamega (PT) |
12/10/2017 |
14/10/2017 |
45 |
Ave (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
43 |
Douro (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
41 |
Tamega (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
41 |
Ave (PT) |
12/10/2017 |
22/10/2017 |
37 |
Ave (PT) |
11/10/2017 |
11/10/2017 |
156 |
Beira Interior Norte (PT) |
11/10/2017 |
22/10/2017 |
70 |
Tamega (PT) |
11/10/2017 |
14/10/2017 |
68 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
11/10/2017 |
22/10/2017 |
43 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
11/10/2017 |
22/10/2017 |
41 |
Tamega (PT) |
11/10/2017 |
10/10/2017 |
41 |
Ave (PT) |
11/10/2017 |
11/10/2017 |
36 |
Tamega (PT) |
10/10/2017 |
11/10/2017 |
828 |
Dao-Lafoes (PT) |
10/10/2017 |
22/10/2017 |
260 |
Minho-Lima (PT) |
10/10/2017 |
11/10/2017 |
141 |
Dao-Lafoes (PT) |
10/10/2017 |
23/10/2017 |
65 |
Baixo Vouga (PT) |
10/10/2017 |
11/10/2017 |
57 |
Minho-Lima (PT) |
10/10/2017 |
11/10/2017 |
38 |
Minho-Lima (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
421 |
Dao-Lafoes (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
96 |
Dao-Lafoes (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
65 |
Tamega (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
58 |
Tamega (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
56 |
Ave (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
38 |
Douro (PT) |
09/10/2017 |
11/10/2017 |
36 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
23/10/2017 |
8372 |
Pinhal Interior Norte (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
912 |
Dao-Lafoes (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
903 |
Dao-Lafoes (PT) |
08/10/2017 |
10/10/2017 |
582 |
Alto Tras-os-Montes (PT) |
08/10/2017 |
08/10/2017 |
348 |
Beira Interior Norte (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
302 |
Ave (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
125 |
Pinhal Interior Norte (PT) |
08/10/2017 |
08/10/2017 |
123 |
Cavado (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
102 |
Dao-Lafoes (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
91 |
Douro (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
88 |
Ave (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
88 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
87 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
10/10/2017 |
78 |
Ave (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
76 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
76 |
Ave (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
67 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
09/10/2017 |
57 |
Ave (PT) |
08/10/2017 |
08/10/2017 |
52 |
Pinhal Interior Sul (PT) |
08/10/2017 |
22/10/2017 |
41 |
Entre Douro e Vouga (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
39 |
Tamega (PT) |
08/10/2017 |
11/10/2017 |
38 |
Ave (PT) |
|
TOTAL |
315277 |
hectares |